Dzisiaj jest: Wtorek, 19 marca 2024
Imieniny obchodzą: Bogdan, Józef
Vinaora Nivo SliderVinaora Nivo SliderVinaora Nivo Slider
 
Szpital rehabilitacyjny
dla dzieci w Radziszowie
- historia obiektu
 
Na przełomie XIX i XX w. Radziszów zasłynął jako miejscowość wypoczynkowa. Mieszkańcy Krakowa chętnie korzystali z jego uroków i walorów rekreacyjnych wynajmując pokoje w domach na Podlesiu. Uważali, że klimat Radziszowa korzystnie wpływa na drogi oddechowe i wspomaga leczenie różnych schorzeń, zwłaszcza gruźlicy.

Z inicjatywy starosty krakowskiego, na początku lat 30-tych, zrodził się pomysł zbudowania w tej miejscowości kolonii dla dzieci z ubogich rodzin. Wytyczono 8,26 ha lasu położonego na południowym stoku wzgórza i wiosną 1935r. rozpoczęto budowę. Autorem projektu obiektu i zagospodarowania terenu był architekt Zbigniew Tadanier. Budowa trwała do 1937 roku, uroczyste otwarcie obiektu pod nazwą "Wypoczynkowy Dom Dziecka Powiatu Krakowskiego" nastąpiło w maju 1937 roku.

Pierwszym dyrektorem została pani Zofia Kaczor. Dwie nauczycielki prowadziły 7-klasową szkołę, pracując w systemie klas łączonych, a trzy wychowawczynie - zajęcia pozaszkolne. W placówce zostali zatrudnieni lekarz, dentysta, pielęgniarka, salowa oraz dwóch pracowników administracyjnych. Dzieci przebywały na 6-tygodniowych turnusach przemiennie - raz chłopcy, raz dziewczynki.

Wybuch wojny przerwał działalność ośrodka. Opuszczony budynek uległ zniszczeniu. Wiosną 1940r. obiektem zainteresował się warszawski ZUS, adaptując go na "Sanatorium dla Płucno-Chorych". Jego dyrektorem został dr J.Zając. Wkrótce do ośrodka zaczęli napływać pacjenci z całego terenu Generalnej Guberni. Byli to wyłącznie mężczyźni. Placówka zatrudniała trzech lekarzy, cztery pielęgniarki, trzech sanitariuszy, salowych, laborantkę oraz kilka osób obsługi technicznej. W tym czasie zainteresowanie sanatorium ze strony władz okupacyjnych nie było zbyt duże, a niemieckie wizytacje przebiegały w miarę łagodnie.

Na początku 1940r. Niemcy zmienili dyrektora ośrodka. Został nim doświadczony pulmonolog, doktor Bujak. Jednocześnie władze niemieckie podjęły decyzję o przeznaczeniu sanatorium dla niemieckich pacjentów i folksdojczów. Zmieniono także skład personelu. Pozostawiono polskich lekarzy, ale zwolniono pielęgniarki przyjmując na ich miejsce Niemki. W tym okresie na leczeniu w sanatorium przebywali głównie niemieccy oficerowie odpoczywający po kolejnych kampaniach.

Latem 1944r. ewakuowano chorych i niemiecki personel. Budynek został zaadaptowany na potrzeby sztabu wojskowego Wehrmachtu. Niemieccy oficerowie opracowywali tu plany wojskowe związane z prowadzonymi działaniami wojennymi. Wkrótce i oni wyjechali, wywożąc co cenniejsze urządzenia.
W 1946r. podjęto decyzję o utworzeniu w wyszabrowanym i zniszczonym przez działania wojenne przemieszczającego się frontu Prewentorium Przeciwgruźliczego dla Dzieci, które funkcjonowało do lutego 1951r. W tym czasie dyrektor Stanisław Feczko podjął skuteczne działania w kwestii podniesienia standardu placówki. Zwiększono liczbę personelu, uruchomiono szkołę z klasami 1-4. W ośrodku przebywało jednorazowo stu pacjentów na trzymiesięcznych turnusach.

W Polsce w 1951r. wybuchła epidemia choroby Heinego-Medina. Decyzją Ministerstwa Zdrowia radziszowskie prewentorium, którego nazwę zmieniono na Sanatorium Rehabilitacyjne dla Dzieci, zostało wyposażone w specjalistyczny sprzęt umożliwiający leczenie dzieci dotkniętych tą chorobą. Pierwsi pacjenci zostali przyjęci 20 stycznia 1952r. Początkowo była to grupa 70 dzieci w wieku od kilku miesięcy do siedmiu lat. Po ponownym wybuchu epidemii choroby w 1958r. liczbę miejsc zwiększono do 120, a granicę wieku podniesiono do jedenastego roku życia.

W miarę jak zmniejszała się liczba chorych na poliomyelitis, zmieniał się profil placówki. Przyjmowano dzieci z innymi jednostkami chorobowymi prowadzącymi do uszkodzeń narządu ruchu.

Od 1953r. długoletnim dyrektorem i faktycznym twórcą placówki był doktor Józef Slatnik. Położył on zdecydowany nacisk na podnoszenie kwalifikacji pracowników i z żelazną konsekwencją egzekwował ustalenia przyjęte w procesie rehabilitacji dzieci. W tym czasie sanatorium dysponowało jedną salą gimnastyczną, gabinetem fizykoterapii oraz hydroterapii. Ponad stu pacjentów rozmieszczonych było w czterech sypialniach, w których w ciągu dnia prowadzono ćwiczenia rehabilitacyjne, zajęcia przedszkolne i szkolne. Dopiero w 1970r. dobudowano trzy małe sale, w których odbywały się lekcje.

Pod koniec lat siedemdziesiątych stało się oczywiste, że starzejący się budynek nie stwarza perspektyw lepszej pracy. W trudnych warunkach lokalowych niemożliwe było prowadzenie leczenia nowoczesnymi metodami, a i sam budynek wymagał generalnego remontu. W tym samym czasie, w odległości 500metrów od sanatorium powstawał nowy obiekt - "Ośrodek Szkoleniowo-Dydaktyczny AGORA". W 1980r., kiedy budynek był gotowy w stanie surowym, solidarnościowa załoga budująca "Agorę" zażądała przekazania obiektu dzieciom niepełnosprawnym leczonym w pobliskim sanatorium. Po wielu dyskusjach i sporach podjęto prace wykończeniowe i adaptacyjne, które trwały do 31 maja 1981r., a koszty ich wykonania i wyposażenia nowego budynku w meble, sprzęt i specjalistyczne urządzenia pokryte zostały z Funduszu Rozwoju Przedsiębiorstw.

1 czerwca 1981r. odbyło się uroczyste otwarcie i przekazanie dzieciom "Ośrodka Rehabilitacyjnego dla Dzieci SOLIDARNOŚĆ w Radziszowie". Wkrótce po przejęciu nowego budynku, po 30 latach pracy, odszedł na emeryturę doktor Slatnik. Przez krótki czas jego obowiązki pełnił doktor Bogdan Fiala, a w 1982r. dyrektorem sanatorium została doktor Kirena Rympel. W okresie jej działalności dobudowano pomieszczenia administracyjne, urządzono plac zabaw, uzyskano dodatkową salę gimnastyczną.

Od 1990r. obowiązki dyrektora sanatorium, przemianowanego w 1991r. na szpital, przejęła doktor Irena Solecka. Wkrótce dobudowana została druga winda i podjazdy dla wózków. Zlikwidowano bariery architektoniczne. Obecnie szpital funkcjonuje w ramach Małopolskiego Centrum Rehabilitacji, a jego dyrektorem i menedżerem jest mgr Barbara Bulanowska. Aktualnie w Szpitalu Rehabilitacyjnym dla Dzieci jednorazowo leczonych jest na pobycie stacjonarnym 135 pacjentów. W kwietniu 2003r. utworzony został oddział dzienny, przyjmujący do 30 pacjentów. Dział rehabilitacji dysponuje salami gimnastycznymi wyposażonymi w specjalistyczny sprzęt, basenem z urządzeniami do hydroterapii, gabinetami fizykoterapii i masażu, salą terapii zajęciowej, gabinetem biofeedbacku. W szpitalu pracuje sześciu lekarzy, dwóch psychologów, logopeda, magistrowie i technicy rehabilitacji, pielęgniarki, salowe oraz pracownicy techniczni i administracyjni. Wśród schorzeń leczonych w placówce przeważają: skrzywienia kręgosłupa i wady postawy, mózgowe porażenie dziecięce, uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, deformacje kości kończyn, przepukliny oponowo-rdzeniowe, pourazowe dysfunkcje narządu ruchu, postępujący zanik mięśni, uszkodzenia neuronu obwodowego, ADHD.

Istotnym ogniwem w procesie rehabilitacji dzieci w szpitalu była zawsze praca pedagogiczna. W wyniku kolejnych zmian organizacyjnych placówki tworzone były odpowiednie formy pracy dydaktyczno-wychowawcho-terapeutycznej. Początkowo było to tylko przedszkole, potem klasy 1-4, a od 1981r. szkoła podstawowa i przedszkole. W roku szkolnym 1998/99, w wyniku reformy edukacji, powstał Zespół Placówek Oświatowych. W jego skład wchodzą: przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum. Funkcjonuje również zespół zajęć pozalekcyjnych. W 2002r., w 50 rocznicę istnienia placówki zostało jej nadane imię ks.prof. Józefa Tischnera. W Zespole zatrudnionych jest 34 pracowników, w tym 31 na stanowiskach pedagogicznych. W ramach zajęć dydaktycznych realizowane są zindywidualizowane programy dydaktyczno-wychowawczo-terapeutyczne, uwzględniające zarówno możliwości dzieci, jak i potrzeby usprawnień ich funkcji psychomotorycznych.

Kolejni kierownicy i dyrektorzy placówki: W. Tambor, mgr C. Tworzydło, mgr W. Maciejewski, mgr M. Cichoń, mgr B. Wąsowicz starali się skupić zespół nauczycieli i wychowawców wokół czynności umożliwiających autentyczny współudział pedagogów w kompleksowej rehabilitacji dzieci. Pracownicy pedagogiczni systematycznie i konsekwentnie, zgodnie z potrzebami placówki, podnoszą swoje kwalifikacje i osiągają kolejne szczeble awansu zawodowego. Zespół Placówek Oświatowych w Szpitalu Rehabilitacyjnym dla Dzieci współpracuje z krakowskimi uczelniami wyższymi, jest m.in. placówką prowadzącą zajęcia dla studentów studiów magisterskich i podyplomowych Akademii Pedagogicznej w Krakowie.
Dla przebywających na leczeniu w Radziszowie pacjentów szpital jest miejscem, gdzie mogą liczyć na poprawę stanu zdrowia, przyjazną dla ucznia szkołę, życzliwość i zrozumienie ze strony personelu medycznego i pedagogicznego, a także atrakcyjnie zorganizowany wypoczynek.

 

Tekst opracowała Maria Żurek
w oparciu o materiały zgromadzone przez:
Wiesława Maciejewskiego, Martę Maciejewską i Marię Cichoń.

 

 


Stowarzyszenie

ul. Szkolna 4
32-052, Radziszów

Nasz rachunek:
Krakowski Bank Spółdzielczy
Oddział Skawina

10 8591 0007 0310
0561 8792 0001

Logowanie